Wat is milieustrafrecht eigenlijk?
Milieustrafrecht is een verzamelterm voor het vervolgen en berechten van verschillende feiten die vermeld staan in de verschillende milieuwetten en die strafbaar zijn gesteld via de Wet op de economische delicten (WED). De WED verwijst daarbij naar andere wetten waar de normstelling verder wordt uitgewerkt. Het milieustrafrecht bestaat daardoor uit een grote hoeveelheid voorschriften die zijn opgesteld om het milieu te beschermen en zijn vastgelegd in verschillende wetten. Denk bijvoorbeeld aan de Wet milieubeheer, de Wet bodembescherming, de Wet vervoer gevaarlijke stoffen en de Flora- en faunawet. Deze wetten verwijzen veelal naar onderliggende besluiten en regelingen of Europese regelgeving. Om een goed beeld te krijgen van de gedragingen die als een strafbaar feit worden aangemerkt, is het van belang om inzicht te hebben in al deze verschillende en gelaagde regels.
Overtredingen van milieuvoorschriften worden niet alleen via het strafrecht aangepakt, ook vindt handhaving door bestuursorganen plaats. Denk hierbij aan de Inspectie Leefomgeving en Transport, de Douane, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit of de Omgevingsdienst.
Welke soorten milieudelicten zijn er?
Milieudelicten zijn er in erg veel verschillende soorten en vormen. Een aantal voorbeelden van gedragingen die een strafbaar feit kunnen zijn indien niet wordt gehandeld volgens de regels betreft de opslag van bijvoorbeeld gasflessen (lachgas), het vervoer van gevaarlijke stoffen, het illegaal kappen of illegaal lozen van afvalstoffen waardoor bijvoorbeeld vervuiling ontstaat. Ook het bouwen of slopen van gebouwen moet volgens de regels gebeuren. In sommige gevallen is een vergunning nodig en moet volgens de vergunningvoorschriften gehandeld worden. Ook gedragingen met betrekking tot asbest zijn gereguleerd.
Zowel een natuurlijk persoon als een onderneming kan als verdachte van een milieudelict worden aangemerkt. Meestal is de onderneming degene die aangesproken wordt op de overtreding van het milieuvoorschrift.
Welke straffen kunnen worden opgelegd voor milieudelicten?
In artikel 6 van de WED worden straffen genoemd die kunnen worden opgelegd in het geval dat sprake is van een strafbare overtreding van milieuvoorschriften:
- Misdrijf als genoemd in art. 1 onder 1 of art. 1a onder 1: gevangenisstraf 6 jaar of geldboete 5e categorie;
- Overige misdrijven: gevangenisstraf 2 jaar of geldboete 4e categorie;
- Een gewoonte maken van deze ‘overige’ misdrijven: gevangenisstraf 4 jaar of geldboete 5e categorie;
- Overtreding als genoemd in art. 1 onder 1 of art. 1a onder 1: hechtenis van 1 jaar of geldboete van 4e categorie;
- Overige overtreding: hechtenis 6 maanden of geldboete van de 4e categorie.
In de meeste gevallen legt een rechter niet een straf op die zo hoog is als de maximale straf. Naast een gevangenisstraf of geldboete kan de rechter ook een taakstraf opleggen, die mogelijkheid wordt in de WED zelfs heel specifiek genoemd. Tenslotte heeft de rechter de mogelijkheid om de hele straf of een gedeelte daarvan voorwaardelijk op te leggen. Dit betekent dat de opgelegde straf niet ten uitvoer zal worden gelegd als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Eén van die voorwaarden is altijd dat u in de komende (veelal) twee jaren niet nog een keer in aanraking komt met politie of justitie.
Naast het feit dat een rechter een straf kan opleggen of u een strafbeschikking kunt ontvangen van het openbaar ministerie, kunt u ook op een andere wijze gevolgen ondervinden van een verdenking van een milieudelict. Een verdenking van het overtreden van milieuvoorschriften staat niet altijd op zichzelf, maar kan onderdeel zijn van een reeks andere verdenkingen zoals bijvoorbeeld oplichting en witwassen.
Daarnaast kan bestuursrechtelijk gehandhaafd worden door het bestuursorgaan waarbij bijvoorbeeld een bestuurlijke boete kan worden opgelegd of een last onder dwangsom. De advocaten van Van Bavel Advocaten kunnen u ook in een bestuursrechtelijke handhavingstraject bijstand verlenen.
Wat kunt u zelf al doen bij een verdenking van een milieudelict?
De meeste verdachten willen helemaal niet dat zij vervolgd worden of een straf opgelegd krijgen. Het is dan ook belangrijk om zo snel mogelijk contact op te nemen met een advocaat om te bespreken wat de beste strategie is in de zaak. Een verdachte heeft daar ook recht op, op die bijstand van advocaat. Dat recht geldt ook tijdens bijvoorbeeld het verhoor. Het is belangrijk om nooit een verklaring af te leggen tegenover een opsporingsambtenaar of toezichthouder zonder daarvoor met een advocaat gesproken te hebben. Het is belangrijk om te onthouden dat er geen ‘off the record’ gesprekken zijn. Als er buiten het verhoor om bij bijvoorbeeld de koffieautomaat door u iets wordt gezegd kan dat in een proces-verbaal worden opgeschreven en aan het strafdossier worden toegevoegd.
Ook als gevraagd wordt om documenten af te geven of als u gevraagd wordt om toestemming voor het binnentreden van een woning of een doorzoeking is het belangrijk eerst met een advocaat te overleggen.
Wat kan Van Bavel Advocaten voor u betekenen bij een verdenking van een milieudelict?
Tot slot bent u misschien benieuwd wat een advocaat voor u kan betekenen. De advocaten van Van Bavel Advocaten hebben zeer ruime ervaring in het verlenen van gespecialiseerde rechtsbijstand in milieustrafzaken. Onze advocaten hebben ruime ervaring op het gebied van het geven van verhoorbijstand, het verlenen van bijstand tijdens een inval, het voeren van overleg met het openbaar ministerie of de toezichthouder over de wijze van afdoening van de zaak. Tevens hebben zij veel ervaring met het verlenen van bijstand tijdens het bestuursrechtelijke traject, alsmede het strafrechtelijke traject in alle voorkomende fases. Indien u in verband wordt gebracht met mogelijke overtreding van milieuvoorschriften, dan kunnen wij u in alle voorkomende fases van het proces bijstaan. Het is in iedere situatie van groot belang om zo snel mogelijk contact op te nemen met een advocaat om uw procespositie te bepalen en u te laten adviseren over uw rechten en plichten en samen de risico’s te bepalen die zich kunnen voordoen bij het verrichten van bepaalde handelingen.
Wordt u verhoord in een milieustrafzaak?
Op de pagina ‘Hoe te handelen bij een verhoor in een strafzaak’ leest u meer over uw rechten en plichten en krijgt u al een aantal belangrijke tips voor het beantwoorden van de door de opsporingsambtenaar aan u te stellen vragen.
Mocht u worden uitgenodigd voor een verhoor, dan is het van het grootste belang dat u daaraan voorafgaand uitgebreid met een van onze advocaten spreekt. Zij zullen uitgebreid met u spreken over de situatie waarover u gehoord wordt om zo samen met u al in een vroeg stadium de te volgen strategie te bepalen. U zult uiteraard ook uitleg krijgen over hoe het er tijdens een verhoor aan toe gaat en wat voor soort vragen aan u gesteld zullen gaan worden. Het kan soms fijn zijn een verhoorsituatie met een van onze advocaten alvast te oefenen. Die mogelijkheid bestaat uiteraard ook. De advocaten van Van Bavel Advocaten kunnen ook met u meegaan tijdens het verhoor, daar heeft u recht op.
Stel nu dat de toezichthouder of politie onverwacht bij u of uw bedrijf voor de deur staat, dan is het van groot belang dat u direct contact opneemt met een van onze advocaten. Zij zullen zo snel mogelijk naar u toekomen om ervoor te zorgen dat een doorzoeking op de juiste manier verloopt.
Ook indien u een dagvaarding ontvangt en uw zaak op zitting gepland wordt is het van groot belang dat u contact opneemt met een van onze advocaten. Wij zullen dan het dossier voor u opvragen en dat uitgebreid met u bespreken. Ook zullen we met u doornemen wat er tijdens een zitting allemaal gebeurt en wat er van u verwacht wordt. Samen met u bepalen we de strategie die het beste gehanteerd kan worden zodat wij voor het perfecte pleidooi kunnen voorbereiden.
Ook als er nog geen zitting gepland is maar u bent wel als verdachte aangemerkt, dan is het van belang om in een vroeg stadium contact met ons op te nemen. Wij hebben jarenlange ervaring met het voeren van overleg met het openbaar ministerie over de wijze van het afdoen van uw zaak. Het is immers bijna altijd in uw belang om een behandeling ter terechtzitting te voorkomen.
In het geval u een voornemen tot handhaving ontvangt is het eveneens van belang om zo spoedig mogelijk contact op te nemen met een van onze advocaten. In dat geval kan samen met u al in een vroeg stadium de beste procespositie besproken worden om zo het beste resultaat te kunnen behalen.