Over de fiscale boete en termijnen goed geregeld? Over hoe een koe een haas vangt en het achter het net vissen door de Belastingdienst

Door Rien van Dieren, Of counsel van Van Bavel Advocaten Het systeem: Aanslagen moeten worden opgelegd binnen zekere termijnen. De normale aanslag IB moet binnen 3 jaren worden opgelegd en navorderingsaanslagen binnen 5 jaren. Als er nagevorderd wordt in verband met buitenlands inkomen of vermogen kan die termijn verlengd worden tot 12 jaren. Verleend uitstel door de Belastingdienst verlengt deze termijnen. Vergrijpboetes worden opgelegd gelijktijdig met de aanslag. De termijn voor het opleggen van boetes is in principe gelijk aan die voor de aanslagen. Er is een uitzondering daarop maar die vergt een speciale procedure. Als kort voor het verstrijken van de navorderingstermijn de inspecteur bekend raakt met de gegevens waarom er nagevorderd moet worden, kan hij het opleggen van een boete nog uitstellen tot 6 maanden na het opleggen van de navorderingsaanslag. Wel moet dat aangekondigd worden bij het opleggen van de navorderingsaanslag (art. 67 e lid 3 AWR.) Aanslagtermijn kan vrijwillig verlengd worden: Het is vaste rechtspraak dat de belastingplichtige zich moet beroepen op het verstrijken van de aanslagtermijn. Als de inspecteur te laat is en de belastingplichtige berust daarin, blijft de aanslag in stand. De rechter grijpt dan niet zelf in. Inspecteur en belastingplichtige kunnen ook afspreken dat er geen beroep zal worden gedaan op het verstrijken van de termijn. In de praktijk gebeurt dat regelmatig. De inspecteur legt dan geen veel te hoge aanslagen op naar geschatte bedragen. De gewonnen tijd wordt gebruikt om informatie te verzamelen om zo tot correcte aanslagen te komen. Bij nogal wat inkeergevallen zijn dergelijke afspraken gemaakt. Maar ook bij gewone controles komt men dit soort afspraken tegen. HR. LJN: BN 9685 29 april 2011: In deze zaak was ook een afspraak gemaakt over de verlenging van de aanslagtermijn. De aanslagen kwamen na verloop van de termijn binnen en verder werden er tegelijkertijd boetes opgelegd. De belastingplichtige stelde dat hij akkoord was met een langere termijn voor de aanslagen maar niet met een verlengde termijn voor de boetes en verhogingen. Het Hof Amsterdam las de briefwisseling hierover en concludeerde dat de belastingplichtige niet uitdrukkelijk had ingestemd met een langere termijn voor de beboeting. De Staatssecretaris ging in cassatie. De Hoge Raad koos een andere insteek. Beboeten is straf en dus verwees de H.R. naar het strafrecht. Het recht van strafvervolging vervalt door verjaring en ook als de verdachte daar geen beroep op doet kan hij dan toch niet veroordeeld worden. De strafrechter moet verjaring ‘’ambtshalve’’ toetsen. Verder wees de H.R. naar andere onderdelen van het bestuursrecht. De conclusie was dat het helemaal niet belangrijk was wat er in de briefwisseling stond. Boetes moeten binnen de normale aanslagtermijn worden opgelegd ook al zijn partijen overeen gekomen dat de aanslag later mag worden opgelegd. Praktijk: De uitspraak is van direct belang voor degenen die een verlenging van de aanslagtermijn hebben afgesproken. Beboeting zal veelal niet meer mogelijk zijn. Inspecteurs zullen voortaan minder genegen zijn verlenging af te spreken. Om de mogelijkheid van beboeting vast te houden moeten ze wel tot het opleggen van de aanslagen overgaan en tegelijkertijd de boetes opleggen hoewel ze de daarvoor benodigde informatie dan nog niet hebben. Of die boetebeschikkingen dan wel goed voorbereid en gemotiveerd zijn is vers twee en voer voor nieuwe procedures.